Er zijn verschillende soorten levensverzekeringen: een spaarverzekering (tak 21) en een tak 23-beleggingsverzekering. Deze levensverzekeringen zijn dus niet alleen een verzekering maar ook een spaar- of beleggingsoplossing. Het grote verschil tussen beide is dat een tak 21 een beperkt risico heeft en  er een interestgarantie voor elke storting voor een bepaalde periode gegeven wordt , terwijl een tak 23 verzekering achterliggend in fondsen belegt. Met een beleggingsverzekering maak je kans op een hoger rendement, maar dat is uiteraard niet risicovrij. Het levensverzekeringsluik is voor beide wel grotendeels gelijk: beide kunnen gebruikt worden om aan successieplanning te doen.

Hieronder vind je wat je met een levensverzekering kunt doen op het vlak van successieplanning.

Als je overlijdt, worden je rekeningen en die van je echtgenoot geblokkeerd. Voordat ze terug worden vrijgegeven, moet de fiscus of de notaris nagaan of jij of je erfgenamen fiscale of sociale schulden hebben. Zolang die procedure loopt, blijven de rekeningen geblokkeerd. Maar als je je partner of iemand bij naam als begunstigde van een levensverzekering aanduidt, dan is het geld van de verzekering na het overlijden sneller beschikbaar.

Als je overlijdt, komt je vermogen niet altijd automatisch toe aan je partner (bijvoorbeeld als je niet getrouwd bent). Dan is een tak 21-spaarverzekering of tak 23-beleggingsverzekering een interessante oplossing. Daarmee kun je heel gemakkelijk een begunstigde aanduiden, zoals je partner of je kinderen. Bovendien kun je die keuze op elk moment aanpassen.

Bij successierechten is een getrapt tarief van toepassing: hoe groter het vermogen, hoe meer er in de hogere tariefschijven terechtkomt en hoe meer successierechten je nabestaanden moeten ophoesten. Als je je vermogen over meerdere personen verdeelt, wordt een groter stuk van je vermogen in de lagere schijven belast en levert dat een besparing op. Dat kan door bijvoorbeeld een deel van je vermogen bij overlijden via een tak 21-spaarverzekering of tak 23-beleggingsverzekering aan je kleinkinderen toe te wijzen. Ze genieten dan in vele gevallen trouwens ook een belastingvermindering in de erfbelasting. Zo is zelfs een dubbele besparing mogelijk.

Een veel gebruikte techniek om aan successieplanning te doen, is schenken. Je betaalt dan enkel schenkbelasting, die lager zijn dan erfbelasting.

Als schenker wil je wel graag de zekerheid dat het geschonken vermogen niet slecht wordt beheerd. Dankzij een gecontroleerde vermogensoverdracht (via een levensverzekering) heb je toch nog voldoende controle en zeggenschap over het vermogen. Zolang je in leven bent, behoud je de controle over het contract en de begunstigde.

Om je gezin of je partner te verzekeren tegen de financiële gevolgen van je overlijden, kun je het via een levensverzekering opgebouwde vermogen laten aanvullen met of tot een bepaald bedrag mits medische acceptatie en mits betaling van de risicopremies. Dit kan op volgende manieren:

• Je wilt een minimumkapitaal nalaten aan de begunstigde(n), ongeacht de ontwikkeling van de beurs of van je vermogen. Dan kan je kiezen voor een aanvulling tot het gewenste bedrag.
• Daarnaast is ook een procentuele overlijdensdekking mogelijk. Bij overlijden van de verzekerde wordt de reserve dan aangevuld met een bepaald percentage. Dat is erg handig met het oog op de betaling van de verschuldigde erfbelasing.
• Je kunt je nabestaanden ook financieel beschermen voor het geval je zou overlijden als gevolg van een ongeval. Je kiest altijd zelf aan wie het opgebouwde vermogen zal worden uitgekeerd en kunt de aanvullende dekking in de loop van het contract nog wijzigen.

Hou er wel rekening mee dat een aanvullende dekking een extra kostprijs met zich meebrengt en afhankelijk kan zijn van een gunstige medische acceptatie.

Elk product heeft zijn eigen fiscaliteit. Bij verzekeringsproducten is er meestal een premietaks van toepassing. Bij financiële producten zoals beleggingsfondsen en aandelen betaal je beursbelasting. Vaak wordt het rendement ook afgetopt door een roerende voorheffing. Bij een tak 21-spaarverzekering of tak 23-beleggingsverzekering met (gedeeltelijke) kapitaalsbescherming betaal je alleen roerende voorheffing als je het contract afkoopt binnen de eerste acht jaar.

Hiernaast komen ook sommige spaarverzekeringen in aanmerking voor fiscaal sparen, denk aan pensioen-en langetermijnsparen.