In bepaalde gevallen kunnen zelfstandigen in hoofdberoep een regeling genieten waarbij ze maar de bijdragen van een zelfstandige in bijberoep moeten betalen. Let wel: in die situatie bouw je geen sociale rechten op. Dat gebeurt alleen wanneer je de volwaardige bijdragen van een zelfstandige in hoofdberoep betaalt.

In de volgende gevallen kun je de gelijkstelling met bijberoep genieten:

• Je bent getrouwd en je partner heeft volwaardige rechten en dat voor pensioen, kinderbijslag en ziekteverzekering.
• Je ontvangt een overlevingspensioen. Dat krijg je wanneer je minstens 45 jaar oud bent en je huwelijkspartner zelfstandige was en overleden is. Als je een overlevingspensioen krijgt, behoud je de sociale rechten.
• Je bent een student, jonger dan 25 jaar, en je komt nog in aanmerking voor kinderbiijslag.
• Je bent een vastbenoemde leerkracht die een pensioen als ambtenaar opbouwt. Je moet overigens een uurrooster tussen de 50 en 60% hebben.

Ook de inkomensgrenzen spelen een rol bij de beslissing of je al dan niet gelijkgesteld wordt of zelfs een vrijstelling krijgt (alleen als je al de definitieve bijdragen betaalt, dus minstens drie jaar actief bent):

• Nettoberoepsinkomen in 2011 lager dan 1 346,53 euro.
• Als je nettoberoepsinkomen in 2011 tussen 1 364,54 en 6 375,71 euro lag, mag je een verminderde bijdrage betalen.
• Vanaf een nettoberoepsinkomen van meer dan 6 375,72 euro (in 2011) geldt de volwaardige sociale bijdrage.

Het is de Commissie voor Vrijstelling van bijdragen die beslist over elk dossier. Als je te weinig inkomsten hebt om de sociale bijdragen te betalen, kun je bij haar de vrijstelling aanvragen. Dat gebeurt dan via het sociaal verzekeringsfonds. Je moet bij de aanvraag kunnen aantonen dat je niet in staat bent om de sociale bijdragen te betalen. De vrijstelling kan alleen worden aangevraagd door een zelfstandige in hoofdberoep.

Wat zijn de gevolgen van de vrijstelling?

Je behoudt vrijwel alle rechten. Zo blijf je het recht behouden op kindersbijslag, ziekteuitkeringen en de terugbetaling van gezondheidszorgen. Let wel: tijdens de periode van vrijstelling bouw je géén pensioen op. Als je wilt, kun je later nog altijd de vrijgestelde bedragen, plus een verhoging voor laattijdig betalen, storten en dan heb je voor die periode alsnog een pensioen opgebouwd.

Je kunt altijd bij een sociaal verzekeringsfonds terecht voor de aanvraag of voor meer informatie over de vrijstelling van sociale bijdragen. Zij kunnen je uitleggen hoe het proces verloopt en wie jou daarbij kan ondersteunen.