Klimaat: 2030 niet bereikt en toch blik op 2040

Marktrapport
Cora Vandamme, Senior Economist, KBC Group

Sinds vorige zomer zijn er in de EU enkele belangrijke stappen gezet op het vlak van klimaatwetgeving. Zo werden er verschillende wetten gestemd die de realisatie van de ambitieuze en bindende Fit-for-55-doelstelling mogelijk moeten maken. De meest in het oog springende voorbeelden zijn de CO₂-grensbelasting (CBAM), de verplichte installatie van oplaadpunten voor auto’s en vrachtwagens, een vergroening van de brandstoffen in de lucht- en scheepvaartsector, een snellere daling van de EU ETS-emissierechten en een verbod op de verkoop van nieuwe wagens met verbrandingsmotors tegen 2035.

De nieuwe wetten komen geen moment te vroeg, want de tijd om de 2030 doelstellingen te halen begint stilaan te dringen. Bovendien geldt dat, hoe langer er gewacht wordt met het ondernemen van actie, hoe groter de transitiekosten zijn. Het loont dus om de nodige maatregelen niet op de lange baan te schuiven.

De nieuwe wetten zijn een belangrijke, maar niet voldoende voorwaarde om de klimaatdoelen van 2030 te halen. Er zullen nog bijkomende initiatieven nodig zijn als de EU de netto emissies van broeikasgassen tegen 2030 met 55% (t.o.v. 1990) wil verminderen. Dat dit niet vanzelfsprekend is, bleek recent nog toen er door de regionale regeringen in België onderhandeld werd over het Belgische klimaat- en energieplan. Onenigheid over de haalbaarheid van de klimaatdoelstelling die de EU verwacht van België (47% daling van de emissies in de ESD-sectoren*) en over de regionale verdeling van de inspanning heeft ertoe geleid dat België de deadline miste voor het indienen van haar voorlopige plan.

Hoewel we nog niet op het juiste pad zitten om de huidige klimaatdoelen van 2030 te halen wordt er toch al vooruit gekeken naar het volgende decennium. Momenteel werkt de EU aan haar klimaatdoelstelling voor 2040. Ze hield hiervoor een publieke raadpleging tussen april en juni 2023 en de input uit deze bevraging wordt de komende maanden verwerkt.

Voorlopig gebeurt er dus veel achter de schermen en we zullen moeten wachten tot het eerste kwartaal van 2024 voor we de voorgestelde 2040 doelstelling te horen zullen krijgen. Er zijn wel al voorzichtige signalen dat de doelstelling opnieuw ambitieus zal zijn en dicht zal aanleunen bij de 2050 netto nul-doelstelling. De EU wil duidelijk haar voortrekkersrol in de klimaattransitie blijven waarmaken. Spijtig genoeg zal deze inspanning enkel lonen om de transitiekosten laag te houden. De fysieke kosten van de klimaatverandering hangen immers niet alleen af van de inspanningen van de EU maar ook van de rest van de wereld. Het EU-blok heeft immers ‘slechts’ een aandeel van 7% (zie figuur) in de globale fossiele CO₂-emissies (of 9% als we de emissies uit invoer meetellen).

* De ESD-sectoren zijn de sectoren die niet onderworpen zijn aan de handel in emissierechten. Ze omvatten transport (met uitzondering van lucht- en internationaal transport over zee), gebouwen, landbouw en afval.

Disclaimer:
Tenzij uitdrukkelijk anders bepaald, heeft alle informatie die je hier raadpleegt of verkrijgt een vrijblijvende en zuiver informatieve waarde. Ze wordt naar best vermogen en op regelmatige tijdstippen bijgewerkt. KBC Bank NV geeft echter geen garanties wat betreft de actualiteit, accuraatheid, correctheid, volledigheid of geschiktheid voor een bepaald doel van deze informatie.
De hier verstrekte informatie vormt geen advies of verkoopaanbod van producten of diensten en is niet bestemd voor commercieel gebruik. Je blijft zelf volledig aansprakelijk voor de gevolgen van het gebruik dat je van deze informatie maakt.
De intellectuele eigendomsrechten op de informatie, publicaties en gegevens die hier verstrekt worden, komen toe aan KBC Bank NV of aan derden en je moet je onthouden van elke inbreuk hierop. Behoudens de uitdrukkelijk voorafgaande en schriftelijke toestemming van KBC Bank NV is elke overdracht, verkoop, verspreiding of reproductie van deze informatie verboden.