Is uw maatschap up-to-date?
De burgerlijke maatschap was lang een gedroomd planningsinstrument voor wie een groot vermogen wilde overdragen aan de volgende generatie en toch de controle (en het beheer) wilde behouden. De maatschap kenmerkte zich ook door zijn grote contractuele vrijheid en discretie. Er waren dan ook nagenoeg geen verplichtingen aan gekoppeld.
Sinds de hervorming van het ondernemingsrecht wordt een maatschap echter beschouwd als een onderneming. Dit brengt een aantal nieuwe verplichtingen met zich mee. Leeft uw maatschap deze verplichtingen niet na, dan riskeert u zware sancties.
Aan welke verplichtingen moet uw maatschap voldoen?
1. Inschrijving Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
Elke maatschap moet zich bij de oprichting inschrijven in de KBO. De inschrijving gebeurt via een ondernemingsloket. Door de inschrijving worden bepaalde gegevens over de maatschap publiek toegankelijk gemaakt, zoals het ondernemingsnummer, de naam, het adres en de identiteit van de zaakvoerders. De identiteitsgegevens van de maten en informatie over het vermogen van de maatschap worden niet opgenomen in de KBO.
2. Inschrijving UBO-register
Maatschappen hebben de verplichting om hun uiteindelijke begunstigden te registreren in het UBO-register. Dit is elke natuurlijke persoon die meer dan 25% van de stem- of eigendomsrechten heeft in een maatschap.
Van elke uiteindelijke begunstigde moeten de naam, de voornaam, de geboortedatum, de nationaliteit, het land van verblijf, het volledige verblijfsadres en het rijksregisternummer worden doorgegeven, alsook de begindatum waarop hij uiteindelijke begunstigde is geworden en de aard en de omvang van zijn belang in de maatschap. De waarde van de belangen, de statuten en het kapitaal moeten niet meegedeeld worden.
Elke wijziging moet binnen de maand geregistreerd worden. De informatie moet ook jaarlijks worden bevestigd.
3. Boekhoudverplichting
Maatschappen zijn voortaan ook verplicht om een boekhouding te voeren. Dit moet in principe een dubbele boekhouding zijn. Als de omzet evenwel niet hoger is dan 500.000 euro (excl. btw), volstaat meestal een vereenvoudigde boekhouding.
Omzet wordt in dit kader gedefinieerd als 'het bedrag van de andere dan niet-recurrente ontvangsten'. Hieruit volgt dat alleen de recurrente ontvangsten moeten samengeteld worden om te bepalen of het bedrag van 500.000 euro wordt overschreden.
Met recurrent bedoelt men 'courant voorkomende ontvangsten voor de maatschap' of ontvangsten die niet uitzonderlijk zijn. Verkregen superdividenden of de verkoopprijs van een deel van een participatie in een onderliggende vennootschap die vele jaren werd aangehouden, worden dus niet als recurrente inkomsten beschouwd. Interesten en gewone dividenden wel.
Alle maatschappen moeten een jaarrekening opstellen. Voor de maatschappen die onder de vereenvoudigde boekhouding vallen, bestaan er geen vormvoorwaarden. Maatschappen die onder de dubbele boekhoudplicht vallen moeten een jaarrekening opstellen, naargelang het geval, volgens het microschema, verkort schema of zelfs het volledige schema. Maatschappen moeten hun jaarrekeningen niet publiceren.
4. Fiscale verplichtingen
Ook na 1 november 2018 blijft het principe van fiscale transparantie gelden voor de maatschap. Aangezien de maatschap geen rechtspersoon is, is zij niet onderworpen aan de vennootschapsbelasting.
Omdat de maatschap voortaan als een onderneming wordt beschouwd, zou deze in principe wel aan de provinciebelasting op ondernemingen onderworpen zijn. Het beheer van familiaal vermogen via een maatschap wordt evenwel niet aanzien als een economische activiteit. In dat geval kunt u een vrijstelling aanvragen.
Vanaf wanneer gelden deze verplichtingen?
Maatschappen die vanaf 1 november 2018 zijn opgericht, moeten onmiddellijk voldoen aan de registratie- en boekhoudverplichtingen.
Voor maatschappen die vóór 1 november 2018 werden opgericht, geldt het volgende:
- De inschrijving in de KBO moest uiterlijk tegen 30 april 2019 gebeuren
- De registratie in het UBO-register moest uiterlijk tegen 30 september 2019 gebeuren
- De verplichting tot het voeren van een boekhouding geldt vanaf het eerste volledige boekjaar dat aanvangt na 30 april 2019. Voor maatschappen die hun boekjaar per kalenderjaar voeren, geldt deze verplichting vanaf 1 januari 2020.
Wat zijn de gevolgen als uw maatschap niet aan de verplichtingen voldoet?
Indien een maatschap niet geregistreerd is in de KBO, riskeert zij een boete tot 10.000 euro. Niet-registratie van de uiteindelijke begunstigden wordt beboet tot 50.000 euro. Overtreedt een maatschap de boekhoudverplichting dan is een boete tot 10.000 euro mogelijk, en wanneer er sprake is van bedrieglijk opzet zelfs tot 50.000 euro.
Besluit
De maatschap is nog steeds een interessant instrument om bij een overdracht naar de volgende generatie toch de controle over en het beheer van uw vermogen te behouden. Desalniettemin moet u nu ook rekening houden met een aantal bijkomende verplichtingen. Aan de niet-naleving ervan zijn hoge boetes gekoppeld. U hebt er dus alle belang bij om na te gaan of uw maatschap wel in regel is met de nieuwe verplichtingen.