In het streven naar een groenere en duurzamere economie moet ook de financiële sector een aanzienlijke bijdrage leveren om de Europese doelstellingen te halen. Deze ambitie richt zich op milieu, maatschappij en goed bestuur, ook bekend als ESG (Environment, Social & (good) Governance).

Dat is onder andere wettelijk geregeld in de EU-taxonomieverordening en de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR), dat zijn de Europese regels voor informatieverstrekking over duurzaamheid in de financiële sector.

ESG staat voor het zoeken naar een evenwicht tussen financieel-economische resultaten, transparantie, sociale belangen en het milieu. In tegenstelling tot wat algemeen aangenomen werd, blijkt dat die balans leidt tot betere resultaten voor zowel het bedrijf als de samenleving. Er is een brede consensus dat ESG-doelstellingen uiteindelijk een meerwaarde creëren voor portefeuillebedrijven, zowel inzake risicobeperking als waardecreatie.

Bron: Environmental, Social & Governance (ESG) - Private Equity - PwC
 

In haar streven naar duurzaam beleggen heeft de EU wijzigingen voorgesteld in de MiFID-II geschiktheidsregels om ervoor te zorgen dat de voorkeuren van beleggers op het gebied van milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG) in aanmerking worden genomen tijdens het beleggingsadvies en het portefeuillebeheer.

Dat wil concreet zeggen dat u kunt aangeven in welke mate u wilt investeren in:

• Duurzame beleggingen (SFDR). Als belegger kunt u zelf het minimale percentage duurzame beleggingen bepalen dat de financiële producten (die KBC u adviseert) moeten bevatten.
• Ecologisch duurzame beleggingen (EU-Taxonomie). Als belegger kunt u zelf het minimale percentage ecologisch duurzame beleggingen bepalen dat de financiële producten (die KBC u adviseert) moeten bevatten.
• Financiële instrumenten die rekening houden met de ongunstige effecten op duurzaamheidsfactoren (PAI). Als belegger kunt u zelf milieu- en sociale thema’s kiezen, zodat uw beleggingen de ongunstige effecten op de duurzaamheidsfactoren onder deze thema’s kunnen beperken.

Deze regelgeving gaat gelijktijdig in alle lidstaten van de Europese Unie in voege.

SFDR staat voor Sustainable Finance Disclosure Regulation of de Europese regels voor informatieverstrekking over duurzaamheid in de financiële sector.

Duurzame beleggingen volgens SFDR zijn investeringen in economische activiteiten die bijdragen tot een milieudoelstelling, bijvoorbeeld het beperken van het gebruik van fossiele brandstoffen of een sociale doelstelling, bijvoorbeeld een genderneutraal loonbeleid.

Bovendien mag de bijdrage van een economische activiteit aan de ene doelstelling geen nadelige invloed hebben op de andere doelstelling. 

SFDR legt ook de definitie vast van wat een ‘duurzame belegging’ is:

• Een milieudoelstelling (E), zoals bijvoorbeeld gemeten aan de hand van essentiële indicatoren voor het rendement van hulpbronnen met betrekking tot het gebruik van energie, hernieuwbare energie, grondstoffen, water en land, de productie van afvalstoffen en de uitstoot van broeikasgassen, of aan de hand van de impact op de biodiversiteit en de circulaire economie
• Een sociale doelstelling (S), zoals de bestrijding van ongelijkheid of de bevordering van de sociale cohesie, de sociale integratie en de arbeidsverhoudingen, of een investering in menselijk kapitaal of in economisch of sociaal achtergestelde gemeenschappen
• Op voorwaarde dat dergelijke investeringen geen significante nadelige invloed hebben op een van deze doelstellingen en dat de ondernemingen waarin wordt geïnvesteerd goede bestuurspraktijken (G) volgen, in het bijzonder met betrekking tot gezonde bestuursstructuren, werknemersrelaties, beloning van het personeel en naleving van belastingvoorschriften
  

De Europese SFDR-regelgeving heeft als doel transparantie en vergelijkbaarheid van ESG-informatie voor eindbeleggers om greenwashing tot een minimum te beperken. Praktisch gezien betekent dit dat producenten en adviseurs op hun openbare websites een heleboel informatie op ‘entiteitsniveau’ moeten verstrekken. Voor producten (fondsen, beheerde producten, modellen) betekent dit dat aanvullende informatie moet worden toegevoegd aan precontractuele documenten en periodieke publicaties.

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen drie verschillende types van fondsen, namelijk:

• Artikel 6: conventionele fondsen, die geen ESG-kenmerken promoten of ze niet kunnen berekenen
• Artikel 8: fondsen die milieu- of sociale kenmerken promoten: alle fondsen die een combinatie van ecologische en/of sociale kenmerken promoten
• Artikel 9: fondsen met een duurzame beleggingsdoelstelling: alle fondsen die een duurzame doelstelling hebben en waarvan de concrete bijdrage aan deze doelstelling kan worden gemeten en gerapporteerd

De EU Taxonomie is een classificatiesysteem om te bepalen welke economische activiteiten ecologisch duurzaam zijn. Ecologisch duurzame beleggingen moeten fundamenteel bijdragen aan 1 van de 6 doelstellingen van de EU Taxonomie:

• Bescherming van gezonde ecosystemen
• Mitigatie van klimaatverandering
• Preventie en bestrijding van verontreiniging
• Aanpassing aan klimaatverandering
• Transitie naar een circulaire economie, afvalpreventie en recycling
• Duurzaam gebruik en bescherming van water en mariene hulpbronnen
  

Bovendien mogen ze geen nadelige invloed hebben op een van die andere vijf milieudoelstellingen.

Met de Green Deal heeft de EU zich tot doel gesteld tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden. De EU heeft ook doelstellingen met betrekking tot andere milieuthema's.

Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de EU onder meer een actieplan dat erop gericht is financiering te kanaliseren richting duurzame investeringen. Als onderdeel van dat plan wilde de EU een definitie geven van duurzaam en groen: een taxonomie.

Op die manier is het voor iedereen duidelijk welke projecten/investeringen daadwerkelijk heel duurzaam zijn en welke projecten niet ambitieus genoeg zijn om 'duurzaam' of 'groen' te worden genoemd. Met de EU Taxonomie komt hopelijk ook een einde aan de zogenaamde 'greenwashing'.

Greenwashing is het zich groener voordoen dan een bedrijf of organisatie daadwerkelijk is. Men doet alsof men weloverwogen met het milieu en/of andere maatschappelijke thema's omgaat, maar dat blijkt vaak niet meer dan 'een likje verf' te zijn.

Bedrijven zullen verplicht zijn te rapporteren hoeveel van hun activiteiten en investeringen ecologisch duurzaam zijn volgens de EU Taxonomie. Dat zal de transparantie vergroten en greenwashing voorkomen, aangezien de definities van de taxonomie moeten worden gebruikt.

Financiële instellingen zoals KBC zullen moeten rapporteren hoeveel duurzame activiteiten zij financieren en dat voor al hun activiteiten. Concreet betekent dit dat KBC zal moeten rapporteren hoeveel procent van zijn kredieten, verzekeringen, fondsen, enz. voldoet aan de EU-Taxonomie. Dat vereist specifieke data, die verschillen per activiteit.

De Taxonomie evalueert een activiteit (bijvoorbeeld een investeringsproject of een bedrijfsactiviteit) op de 6 milieugebieden die in de figuur hiernaast zijn aangegeven.

Om als ecologisch duurzaam te worden aangemerkt, moet een activiteit tegelijkertijd aan drie eisen voldoen:

• Levert een substantiële bijdrage aan een van de zes milieudoelstellingen
• Doet geen ernstige afbreuk aan de overige milieudoelstellingen (Do No Significant Harm)
• Neemt (sociale) minimumgaranties in acht

De criteria zijn nog niet volledig uitgewerkt en bedrijven zijn vandaag nog niet verplicht om hun taxonomie-percentage te rapporteren. Daardoor is de beschikbare data op de markt erg beperkt en vaak onbetrouwbaar. Dat zal in de toekomst wel verbeteren.

Economische activiteiten kunnen positieve maar ook ongunstige effecten hebben op duurzaamheidsfactoren. Principal Adverse Impacts (PAI) duiden op de nadelige uitwerking van beleggingsbeslissingen op duurzaamheidsfactoren, zoals het milieu, het sociale kader, respect voor de mensenrechten, anti-corruptie en dergelijke.

KBC zal vanaf 1 januari 2023 rapporteren welke ongunstige effecten op duurzaamheidsfactoren binnen zijn fondsen worden vermeden.

In het algemeen hoopt de Europese Commissie dat klanten en beleggers dergelijke informatie zullen gebruiken om de ondernemingen te selecteren waarvan ze producten of diensten willen kopen, en dat zij zich zullen richten op ondernemingen die ongunstige effecten op duurzaamheidsfactoren zo veel mogelijk trachten te beperken.

Ook hoopt ze dat dit een 'trickle-down effect' zal hebben, d.w.z. dat het een sterke commerciële stimulans zal vormen voor onderliggende ondernemingen waarin wordt geïnvesteerd en productaanbieders om het soort 'normen' aan te nemen dat de Commissie algemeen toegepast wil zien op het gebied van klimaatverandering, diversiteit, anti-omkoping, enz.

De ongunstige effecten op duurzaamheidsfactoren worden opgedeeld in 9 verschillende duurzaamheidsthema’s:

• Uitgegeven door bedrijven:
  o Broeikasgassen
  o Biodiversiteit
  o Water
  o Afval
  o Sociale zaken en werknemers
  
  
• Uitgegeven door landen en supranationale instellingen:
  o Milieu
  o Sociaal

• Met onderliggende vastgoedcomponent:
  o Fossiele brandstoffen
  o Energie-efficiëntie
  

Onder deze thema’s zijn er 18 verplichte indicatoren opgedeeld.

KBC draagt duurzaamheid hoog in het vaandel. KBC was pionier in België met het eerste verantwoorde beleggingsfonds in 1992 en het eerste verantwoorde pensioenspaarfonds. Ook in de toekomst zal KBC hierop inzetten.

KBC heeft een eigen duurzaamheidsaanpak waarbij de bank als eerste aanbod verantwoorde beleggingen adviseert.

KBC Groep heeft zijn duurzaamheidsstrategie afgestemd op de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties (beter gekend als de Sustainable Development Goals of SDG’s).

Op basis van deze doelstellingen heeft KBC Groep  zijn strategie vertaald in drie hoekstenen:

• Zijn positieve impact op de samenleving vergroten
• Zijn negatieve impact op de samenleving beperken
• Verantwoord gedrag stimuleren bij alle medewerkers
  

KBC Groep  deelt op een transparante wijze zijn strategie, realisaties en verbeterpunten in het Verslag aan de Samenleving , een jaarlijkse publicatie over hoe KBC zijn rol in de samenleving opneemt en samen met klanten werkt aan een duurzamere toekomst Ook het volledige Duurzaamheidsverslag is in het Engels beschikbaar op de KBC-website.