Interview Johan Heylen

Johan Heylen trok op 1 oktober 2024 de deur van de biotech- en farmawereld achter zich dicht als CEO van Sanofi België om zich volledig te wijden aan het kunstenaarschap. Ondertussen neemt zijn nieuwe carrière in de kunstwereld een versnelling. We hebben afgesproken in de Faculty Club van de KU Leuven voor zijn expositie ‘Mensen onderweg’.

De omschakeling van CEO naar kunstenaar is op zijn minst heel bijzonder te noemen, wanneer wist u dat het geen gewone hobby was maar een missie?

‘Missie is mooi verwoord. Kunst is voor mij een roeping. ‘Je suis appelé’. Ik kan niet anders. Van kinds af aan tekende ik al en bewonderde ik mijn oom Jan Heylen. Hij was een getalenteerde beeldhouwer en leerling van Ossip Zadkine. Jans werken zijn opgenomen in verschillende museale collecties waaronder het Mu.Zee in Oostende. Hij heeft mij ongetwijfeld geïnspireerd. Vanuit een fascinatie voor het mysterie van het leven ga ik in mijn schilderkunst de confrontatie aan met existentiële vragen zoals: Wat is de zin van het bestaan? Bestaat er een hogere kracht door sommigen gedefinieerd als God? Indien ja, waarom komt deze God niet tussen in fundamentele onrechtvaardigheid? Of misschien komt God wel tussen, maar zien we het niet. Maar zelfs als God bestaat, lost het niets op. Wie creëerde dan deze God? Het is onoplosbaar.

Mijn reflecties bevinden zich in een spreidstand tussen een passioneel nihilisme van Nietzsche en Beckett enerzijds en anderzijds de negatieve theologie van onder andere Meister Eckhart, Simone Weil en Krishnamurti. Omdat ik geen antwoord vind, druk ik mijn onbegrip uit in kleuren en beelden. Het schilderen schenkt mij een intense ervaring met het transcendente.’
 

Welke materialen werken voor u het beste?

‘Momenteel werk ik graag met acryl. Het is een medium dat snel droogt waardoor ik het heilige moment kan capteren in enkele uren. Houtskool en pastel vind ik ook zeer dankbaar. Ik experimenteer eveneens met mixed media, de textuur van verf met pleister en zand levert vaak interessante beelden op. Weet u, als student aan de universiteit maakte ik het decor voor onze studententheaters in de schouwburg. Creativiteit in materiaalgebruik was een vereiste.’

Op welke manier ondersteunt de ervaring uit de ondernemerswereld u om als kunstenaar een verschil te maken?

‘Als kunstenaar ben ik uiteraard het liefst creatief bezig. Ik wil mijn werken ook graag tonen aan de buitenwereld en dat betekent op zoek gaan naar zichtbaarheid. Mijn ervaring als ondernemer komt zeker van pas om mensen aan te spreken, een business- en communicatieplan te schrijven. Bovendien heb ik geen angst om voor een publiek te spreken of om feedback te vragen. Anderzijds heeft kunst me geholpen als ondernemer om stil te staan bij het mysterie van het leven. Het gebeurt niet zo vaak dat een ondernemer ook gepassioneerd is door existentialisme met grote levensvragen. Deze houding creëert automatisch een gevoel van nederigheid, verwondering en respect.’

Waarom vormt de expositie ‘Mensen onderweg’ een hoogtepunt?

‘Deze expo beschouw ik inderdaad als een culminatiepunt. De afgelopen jaren mocht ik al exposeren in een museum, cultureel centrum, financiële instelling en galerij. Prachtige opportuniteiten maar deze tentoonstelling is toch wel heel bijzonder.

Eerst en vooral viert de KU Leuven in 2025 haar 600-jarige bestaan. Deze historische verjaardag mocht ik inluiden met mijn expo. Door de samenwerking met de Commissie Actuele Kunst van de KU Leuven had ik gesprekken met commissieleden zoals professor Geert Bouckaert en professor Stéphane Symons. Stéphane, hoogleraar filosofie aan de KU Leuven, deelt met mij de liefde voor metafysica. Professor Bart Geerts, docent aan de LUCA School of Arts, was ook van de partij. Bovendien sprak kunstpaus Professor Emeritus Bart Verschaffel, curator van veel gerenommeerde expo’s, op de vernissage. Kortom, allemaal bijzondere ontmoetingen waarbij we eenzelfde ‘taal’ spreken. En dat allemaal in het unieke kader van de Faculty Club in het Begijnhof. De veertig getoonde werken komen mooi tot hun recht in deze sacrale omgeving.’
 

Stelt u zichzelf als kunstenaar ook doelen? En zo ja, wat mogen we van u verwachten?

‘Het is een beetje gevaarlijk om doelen te stellen als kunstenaar. Uiteindelijk leeft u dankzij de inspiratie die u wordt ‘gegeven’. Ik beschouw dit niet als vanzelfsprekend en beschouw het dan ook als een moment van genade.

Maar inderdaad, ik heb nog veel dromen zoals een expo in een topmuseum. Meer binnen- en buitenlandse zichtbaarheid en appreciatie staan zeker op mijn verlanglijst. Dat vraagt zowel geduld als doorzettingsvermogen. Er zijn hedendaagse kunstenaars die er jaren over deden alvorens ze geapprecieerd werden en ondertussen bleven ze gepassioneerd verder werken.’