Interview met Rinus Van de Velde: regisseur van mijn eigen dagdromen

Stilzitten staat niet in het woordenboek van Rinus Van de Velde. Voor het nieuwe Kortrijkse museum Abby ontwierp hij het werk ‘Living’. Ondertussen is hij in volle voorbereiding voor een nieuwe expo maar nu mogen we nog even met deze multidisciplinaire kunstenaar wegdromen in zijn Antwerpse studio.

Op zijn werktafel liggen tientallen boeken uitgestald. Niet om indruk te maken, maar wel als inspiratiebron voor zijn werken. Helemaal onderaan ligt ‘Films’, het recent verschenen boek bij Hannibal waarin de kunstenaar zijn eigen (dag)droom-leefwereld toont.

‘Het voordeel van dagdromen is dat u meer kunt realiseren in een droom dan in realiteit. Terwijl ik aan het tekenen ben, kan ik bijvoorbeeld een gesprek voeren met de schilder Pierre Bonnard. Ik zit hier toch 8 uur per dag voor mijn wit vlak. Tekenen is voor mij een automatisme geworden waardoor mijn geest ondertussen vrij kan fantaseren en de dagdroom tot stand komt.

Ik heb ooit mijn dagdroom om een plein air schilder te zijn in het echt willen realiseren, maar dat bleek achteraf geen goed idee. Ik fantaseerde over hoe het zou zijn om net zoals David Hockney in de open lucht te schilderen en mijn doeken te moeten vervoeren. Ik heb toen effectief een ezeltje en kleine verftubes gekocht om vervolgens naar buiten te trekken om te schilderen. Na een uur kreeg ik koude voeten en realiseerde ik mij dat sommige zaken nu eenmaal veel beter zijn in de fantasie. (lacht).

Het plezier zit hem immers meer in het maken van plannen en de gedachte van wat er nog moet komen. Weet u, vanuit de zetel kunt u ook de wereld bereizen. Net zoals tekenen een lichte manier van creëren is, is dagdromen ook een lichte manier van leven. Ik kan gaan en praten met wie ik wil in mijn fantasie. De werkelijkheid maakt de droom soms kapot.’

‘Door gewoon even stil te staan en naar buiten te kijken ziet u al onverwachte schoonheid. Dat bewonder ik aan het werk van de eerder genoemde David Hockney. De manier waarop hij inzoomt op iets zoals de slagschaduw van voorwerpen. De geschiedenis van de schaduw is bijzonder fascinerend in de kunstwereld. Als u nu naar buiten gaat en probeert enkel te letten op de schaduwen, dan beleeft u de werkelijkheid op een andere manier. De wereld op een andere manier bekijken, dat is hetgeen een goede kunstenaar blijft doen. Hockney kunnen we misschien wel beschouwen als de laatste echte pleinairist.’

‘20 jaar geleden ben ik in zwartwit beginnen te werken en wou ik met houtskool het meesterschap bereiken. Na 10 jaar kreeg ik het gevoel dat ik andere paden moest bewandelen en heb ik een overstap gemaakt naar kleurrijke oliepastels. Daarnaast startte ik ook met keramiek en films. Ik vond dat ik niet alles meer kon vertellen enkel en alleen in de zwart-wit tekeningen. Ik kreeg ook meer zelfvertrouwen om te experimenteren.

Oorspronkelijk studeerde ik beeldhouwen, maar ik ben er een tijdje mee gestopt omdat ik gefascineerd was door de lichtheid van de tekening. Een blad papier, vier nagels in de muur en je kon beginnen. Maar gaandeweg is die derde dimensie inderdaad opnieuw in mijn werk gekropen. Ik begon decors te maken waarin ik mezelf fotografeerde om die dan vervolgens te tekenen. Ik vond dan ook dat deze decors voldoende sterk waren om getoond te worden in expo’s. Maar ik besefte ook dat deze werken heel fragiel waren en dus ben ik ze beginnen te documenteren via film. Het ideale medium om te documenteren, want niet van elk decor wordt een tekening gemaakt.

Mijn werk leunt trouwens heel hard aan tegen de schilderkunst en misschien koester ik wel de stille droom om ooit een schilderij te maken. Ik weet niet of het ooit zal gebeuren, en dan is het inderdaad een dagdroom die nooit werkelijkheid wordt.’

‘Ik heb alvast al heel veel olieverf gekocht (lacht). En ik ben begonnen met kleine werken. Het is interessant om vast te stellen dat ik deze schetsen nu gebruik als basis voor mijn grote tekeningen. Een schilder maakt vaak een tekening om tot een schilderij te komen, ik ben een tekenaar die schildert om tot een tekening te komen.’

‘Dit is inderdaad een grote misvatting. Ik beschouw mezelf in de eerste plaats als een tekenaar. Ik zal zelden over mijn werken als schilderijen spreken, maar wel over tekeningen. Wat definieert een schilderij? Is het de drager, canvas of de verf? Voor mij blijft het in de eerste plaats een tekening omdat het op papier is. Ook al wordt het met oliepastel getekend. Je kunt wel in lagen werken, zoals bij schilderkunst, maar je kunt kleuren niet echt mengen.

Een tekening is voor mij ook eindig. Op een schilderij kun je steeds kleine aanpassingen doen. Bij een tekening is dit niet het geval. Eens het blad vol is, stopt het. En ik moet ook toegeven dat het uitwassen van verfborstels ook niet mijn ding is.’

‘Ik probeer dit enorm gescheiden te houden. Ik maak het werk in de eerste plaats voor mezelf en enkele mensen rondom mij die mij feedback kunnen geven. Maar het is de taak van de galerie om met de kopers in contact te treden. Die staan tussen mij en de buitenwereld en zorgen ervoor dat mijn creatief proces niet gestoord wordt. Anders had ik wellicht nooit de stap van houtskool naar oliepastel gemaakt. Maar ik voel wel dat er een grote openheid is van mijn verzamelaars om samen met mij nieuwe paden te bewandelen.’

‘Eind augustus opent mijn nieuwe expo bij Tim Van Laere in Antwerpen. En wie iets verder wil reizen, kan naar Marfa (Texas) of Seoul. We zijn trouwens ook aan een vierde film begonnen maar dit kan nog wel enkele jaren duren. Dus keuze genoeg, zowel dichtbij als iets verder.’

Contacteer uw private banker of wealth manager.