Als land- en tuinbouwer heeft u diverse strategieën om uw bedrijf te gaan ontwikkelen. De meest gekende is schaalvergroting. Meer produceren tegen liefst een lage(re) kostprijs per eenheid. Daarnaast is er nog differentiatie. Een product gaan produceren met een hogere toegevoegde waarde en hopelijk een hogere prijs. Een derde mogelijkheid is de diversificatie of verbreding of ook wel multifunctionele landbouw genoemd, met de bedoeling een extra inkomen te genereren uit de nieuwe activiteit. Laat duidelijk zijn dat bepaalde keuzes niet uitsluitend onder één rubriek gerangschikt kunnen worden. De keuze wordt bovendien bepaald door diverse factoren: persoonlijke interesse, kennis en vaardigheden, beschikbare arbeid, ligging, financiële middelen en andere (wettelijke) randvoorwaarden. Los van welke keuze je maakt: het zal zeker een investering in geld en/of tijd vergen!
De diversiteit van diversificatie
Verbreding omvat heel wat: verkoop via de korte keten, hoevetoerisme, groene zorg, educatie, aannemingswerk, energieproductie, natuuronderhoud, … en is als economische tak absoluut niet onbelangrijk. Zowat 20 à 25 % van de Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven doen immers aan verbreding. Een bloemlezing … In Vlaanderen zijn er zowat 840 bedrijven die in samenwerking met een erkende welzijns- of zorgvoorziening 2.250 mensen uit kwetsbare groepen opvangen en begeleiden. 401 bedrijven die kamers (B&B) of vakantiewoningen verhuren aan toeristen: het hoevetoerisme. 80 (kijk)boerderijen die groepen of klassen ontvangen en rondleiden, soms gecombineerd met een proeverij of (educatief) spel. 949 land- of tuinbouwers die op andere bedrijven ingehuurd worden om werkzaamheden uit te voeren met hun machines. 895 bedrijven die energie produceren met zonnepanelen of warmtekrachtkoppelingsinstallaties (WKK’s) en het surplus aanbieden op een lokaal net. 3.000 bedrijven in Vlaanderen of circa 12 % van alle Vlaamse land- en tuinbouwers bieden hun producten aan in de korte keten. Als je de cijfers bij elkaar ziet heel wat… Alleen al in de korte keten werd in Vlaanderen in 2015 een omzet gegenereerd van 65,5 mln € of zowat 7 %.
Korte keten
Ook de korte keten kan op diverse manieren ingevuld worden. Het meest gekende afzetkanaal is de verkoop op de hoeve zelf. In Vlaanderen zijn er 2.133 hoeveverkopers die hun producten, eventueel aangevuld met producten van collega’s, zelf verkopen op de boerderij. 737 hoeveverwerker gaan op het bedrijf zelf hun primaire producten verwerken tot bijvoorbeeld confituur, fruitsap, kaas, charcuterie en ijs. Daarnaast zijn er nog de gekende automaten, CSA-bedrijven, voedselteams, boerenmarkten, groentepakketten… De rentabiliteit van korte keten is zeer sterk bedrijfsafhankelijk. Belangrijk is een goed kennis van je kostprijs en de arbeidsbehoefte, zowel eigen als extern, om een correcte verkoopprijs te kunnen vastleggen. Al te vaak wordt dit spijtig niet of onvoldoende doorgerekend. Waardoor de land- en tuinbouwer onvoldoende vergoed wordt. En hou natuurlijk rekening met de diverse uiteenlopende wettelijke verplichtingen rond voedselveiligheid, fiscaliteit,…
Begeleiding
Geïnspireerd? Laat u begeleiden door de diverse initiatieven en organisaties om de kansen voor jou en jouw bedrijf te bekijken. Start steeds vanuit eigen mogelijkheden en beperkingen. Een interessant overzicht vind je terug in de brochure “Van alle markten thuis: Infofiches voor landbouwer rond multifunctionele landbouw”.
Interesse? Kom gerust even langs. We staan voor je klaar in elke fase: zowel bij de start, de groeifase als het overlaten van je zaak. Onze experts helpen je met de juiste oplossingen zodat je het maximum haalt uit je investeringen.
