
Van schaarste naar strategie: water als investeringskans
“Dreigende watertekorten en extreme droogte deze zomer”, waarschuwden krantenkoppen begin mei. Ook de Vlaamse Regering kondigde na een uitzonderlijk droge aprilmaand een ‘code geel’ alarm af. En inderdaad, intussen hebben we de eerste hittegolf al achter de rug. Elk jaar lijken de tekorten aan drinkwater toe te nemen. Het wordt ook steeds duidelijker dat dit probleem zichzelf niet zal oplossen. Wereldwijd dringt de investeringsbehoefte in waterinfrastructuur, zuiveringsinstallaties, ontziltingstechnologieën en monitoringsystemen zich op. Water is dan ook een structureel groeithema op de lange termijn en biedt uitdagende, maar aantrekkelijke kansen voor beleggers.
De watercrisis neemt toe
De grimmige realiteit van ernstige watertekorten toont aan waarom innovatie op het gebied van watertechnologie een essentieel investeringsthema is geworden.
Jonas Theyssens, portfolio manager KBC Asset Management
.jpg/_jcr_content/renditions/cq5dam.web.960.9999.jpeg.cdn.res/last-modified/1685958633993/cq5dam.web.960.9999.jpeg)
Ongeveer de helft van de wereldbevolking kampt jaarlijks met ernstige watertekorten. Een kwart van de bevolking gebruikt zelfs meer dan 80% van hun beschikbare zoetwatervoorraad. In de afgelopen 40 jaar is de vraag naar zoet water met meer dan 40% gestegen, terwijl de hoeveelheid hernieuwbaar zoet water per persoon met meer dan de helft is gedaald.
Deze grimmige realiteit toont aan waarom innovatie op het gebied van watertechnologie een essentieel investeringsthema is geworden. Het zoetwatergebruik blijft stijgen met ongeveer 1% per jaar. Niet alleen vanwege de bevolkingsgroei, maar ook als gevolg van veranderende levensstijl en economische ontwikkeling. De landbouw blijft met ongeveer 70% de grootste verbruiker, maar steden en industrieën zijn aan een snelle inhaalslag bezig.
In veel regio's ontbreekt het nog steeds aan een goede waterinfrastructuur. Wereldwijd gaat ongeveer 30% van het gezuiverde water verloren door lekken, in sommige landen tot 70%. In droge gebieden zijn kleine boeren vaak afhankelijk van regen en hebben ze slechts beperkte toegang tot irrigatie, wat hun productiviteit schaadt. Naast de waterkwantiteit staat ook de waterkwaliteit onder druk. In ontwikkelingslanden is onbehandeld afvalwater een groot probleem. In rijkere landen zorgen landbouwafvloeiing en nieuwe verontreinigende stoffen zoals PFAS, farmaceutische producten en industriële chemicaliën voor toenemende zorgen. Om deze zorgen aan te pakken is geavanceerde waterzuiveringstechnologie nodig.
Industrie: stille grootverbruiker
Hoewel landbouw vaak in de schijnwerpers staat in waterdiscussies, liggen enkele van de meest complexe wateruitdagingen eerder in productie- en industriële processen.
Jonas Theyssens, portfolio manager KBC Asset Management
.jpg/_jcr_content/renditions/cq5dam.web.960.9999.jpeg.cdn.res/last-modified/1685958647745/cq5dam.web.960.9999.jpeg)
Water is in veel industrieën essentieel voor koeling, reiniging, verdunning en chemische reacties. De toeleveringsketens van bedrijven zijn verantwoordelijk voor ongeveer twee derde van het wereldwijde watergebruik. Slechts zeven sectoren zijn verantwoordelijk voor 70% van het zoetwatergebruik en de vervuiling.
De focus ligt vaak op de waterkwantiteit, maar de waterkwaliteit is net zo cruciaal. Een slechte waterkwaliteit kan apparatuur beschadigen, de efficiëntie verminderen en de productnormen in gevaar brengen. Een Barclays-rapport schat dat waterschaarste bedrijven in consumptiegoederen tot $ 200 miljard kan kosten. Een CDP-studie waarschuwde voor potentiële jaarlijkse verliezen van meer dan $ 300 miljard als waterrisico's niet worden beheerd.
Sommige industrieën hebben te maken met een nog grotere watervraag. De halfgeleidersector is bijvoorbeeld de grootste gebruiker van ultrazuiver water (UPW) - een zeer geraffineerde vorm van water die wordt gebruikt om microchips tijdens de productie te reinigen. Naarmate chips kleiner en complexer worden, stijgt ook de vraag naar nog zuiverder water. UPW is ook essentieel bij de opwekking van energie, vooral in thermische en kerncentrales, waar het corrosie en kalkaanslag in turbines en ketels voorkomt. Ook de chemische en farmaceutische industrie vertrouwen op UPW om de productzuiverheid te garanderen en de impact op het milieu te verminderen.
Enorme investeringsbehoefte
Investeren in water klinkt logisch, maar is tegelijk een uitdaging vanwege de essentiële aard en politieke gevoeligheid ervan.
Jonas Theyssens, portfolio manager KBC Asset Management
.jpg/_jcr_content/renditions/cq5dam.web.960.9999.jpeg.cdn.res/last-modified/1685958635482/cq5dam.web.960.9999.jpeg)
Overheden zijn vaak terughoudend om privébedrijven te laten verdienen aan water, wat leidt tot prijsregulering en beperkte winstmarges. Hierdoor staan waterbedrijven onder toenemende druk om verouderde infrastructuur te upgraden zonder de financiële flexibiliteit om dit te doen.
De investeringsbehoefte is enorm. De VN schat dat er tegen 2030 jaarlijks 1,5 biljoen dollar nodig is om de wereldwijde waterinfrastructuur op peil te brengen. Toch blijft water ondergefinancierd in vergelijking met sectoren als energie. In de VS is de waterindustrie sterk gefragmenteerd, met meer dan 140.000 openbare watersystemen die meestal slechts kleine bevolkingsgroepen bedienen en geen kapitaal hebben voor upgrades. Zelfs in meer gecentraliseerde systemen, zoals het Britse Thames Water, worstelen nutsbedrijven met schulden en verouderde infrastructuur.
Water wordt bovendien sterk ondergewaardeerd, waardoor het voor nutsbedrijven moeilijk is om de inkomsten te genereren die nodig zijn voor herinvestering. Publiek-private partnerschappen kunnen helpen, maar blijven controversieel vanwege zorgen over stijgende tarieven en billijke toegang.
Watertechnologie is de toekomst
Traditionele waterbedrijven hebben vaak moeite om een sterk rendement te behalen. Beleggers bekijken de watersector daarom best door een andere bril: die van slimme watertechnologie.
Jonas Theyssens, portfolio manager KBC Asset Management
Er is duidelijk een groeiende behoefte aan investeringen in water, maar traditionele waterbedrijven hebben vaak moeite om een sterk rendement te behalen. Beleggers bekijken de watersector best door een andere bril. Vier gebieden in watertechnologie zullen mogelijk een cruciale rol spelen bij het aanpakken van industriële en bredere economische wateruitdagingen:
- Digitale wateroplossingen: sensoren, AI en satellietgegevens maken het mogelijk om het waterverbruik te monitoren, lekken op te sporen en de efficiëntie te verbeteren. Slimme meters geven zowel nutsbedrijven als gebruikers realtime inzicht in verbruik en verliezen, waardoor een beter waterbeheer en onderhoudsplanning mogelijk zijn. Deze technologieën sluiten naadloos aan bij bredere industriële digitaliseringstrends zoals Industrie 4.0.
- Geavanceerde waterbehandeling en recycling: nieuwe technologieën zoals nanofiltratie, membraantechnologie en biologische zuivering helpen industrieën afvalwater te behandelen en te hergebruiken, wat zowel de vraag als de vervuiling vermindert. In Indonesië leidde een upgrade van nanofiltratie tot 85% minder chemicaliëngebruik en lagere energiekosten. Bedrijven als TSMC en Dow recyclen grote hoeveelheden water om de bedrijfsvoering te beschermen en de afhankelijkheid van zoet water te verminderen. Deze circulaire benaderingen worden essentieel, vooral nu watergerelateerde conflicten tussen bedrijven en gemeenschappen toenemen.
- Ontzilting: zout en onzuiverheden uit zeewater verwijderen is niet nieuw, maar het wordt efficiënter en betaalbaarder. Dankzij de vooruitgang in membraantechnologie kunnen de kosten van zeewaterontzilting dalen van 0,50 naar 0,30 dollar per kubieke meter. Wanneer ontzilting wordt aangedreven door hernieuwbare energiebronnen, biedt het een duurzame waterbron voor industrieën in kustgebieden met waterschaarste. Lundin Mining bijvoorbeeld gebruikt ontzilt water in zijn Chileense kopermijn om de productie in een droog klimaat veilig te stellen.
- Precisie irrigatie is een slimme landbouwtechniek die gebruik maakt van data en technologie om de juiste hoeveelheid water aan gewassen te leveren, op het juiste moment én de juiste plaats. In plaats van hele velden gelijkmatig te bewateren, vertrouwt het op hulpmiddelen zoals bodemvochtsensoren, weersvoorspellingen, satellietbeelden en GPS om irrigatie af te stemmen op de specifieke behoeften van verschillende zones binnen een veld.
Water als investeringskans én maatschappelijke noodzaak
.jpg/_jcr_content/renditions/cq5dam.web.680.9999.jpeg.cdn.res/last-modified/1685958650780/cq5dam.web.680.9999.jpeg)
De watercrisis is één van de grootste uitdagingen van deze tijd, maar is tegelijk een beleggingskans voor wie vooruitkijkt. De sleutel ligt in innovatie: slimme oplossingen die verspilling tegengaan, vervuiling aanpakken en toegang verbeteren. Voor beleggers die impact willen maken, is watertechnologie een domein dat de komende jaren alleen maar aan belang zal winnen.
Meer lezen over verantwoord beleggen?
Dit artikel is louter informatief en mag niet als beleggingsadvies beschouwd worden.