AI in vermogensbeheer: ‘Het is onze ambitie om van de black box een glass box te maken’
Na jaren van pionierswerk rolt KBC Asset Management artificiële intelligentie nu breed uit voor zijn beleggingsklanten. De technologie zal niet langer enkel ondersteunen, maar ook zelf richting geven. ‘We staan aan de vooravond van de zelfrijdende auto in vermogensbeheer’, zegt Sara Baeten, general manager Data- driven Investing. Tegelijk blijft de mens volgens haar onmisbaar.
‘Ik vergelijk onze aanpak graag met autorijden’, vertelt Sara Baeten. ‘In het begin zat de mens achter het stuur en fungeerde AI als slimme gps. AI gaf de suggesties, maar uiteindelijk was het de mens die besliste. We hebben beide systemen – mens én machine - jaren naast elkaar laten draaien, zodat we altijd konden bijsturen waar nodig. Onze eerste AI-gedreven fondsen waren er voor de early adopters. Nu zijn we klaar voor de volgende stap. Daarin is AI niet langer een copiloot, maar een volwaardige piloot. We staan aan de vooravond van de zelfrijdende auto in vermogensbeheer.’
Stevige funderingen
Volledig automatisch beleggen is technisch mogelijk, maar in complexe of onverwachte marktsituaties blijft menselijke ervaring cruciaal. ‘AI is als een gereedschapskist die, met elk algoritme dat erbij komt, steeds vollediger wordt. We kunnen vandaag veel meer markten en bedrijven analyseren. Zeker als middelgrote Europese speler is dat een groot voordeel. Dankzij AI kunnen we efficiënter data verwerken. Het draait uiteindelijk om de beste risk-return voor de klant.
Toch mag innovatie niet ten koste gaan van discipline, benadrukt Baeten. ‘Innovatie is als het bouwen van een brug: de pijlers moeten stevig zijn, zodat ze niet instort. Wij vertrekken altijd vanuit een economische visie en leggen van daaruit de logische verbinding tussen ruwe data en beleggingsbeslissingen.’
Ook het onderhoud van die brug is essentieel. ‘Je zou vandaag heel snel iets kunnen bouwen met de reeds bestaande tools, maar zonder ervaring of kennis mis je de stabiliteit en het duurzaam karakter van de brug. Denk bijvoorbeeld aan data governance. Wij checken onze data continu op relevantie, correctheid, mogelijke bugs, enzoverder. Wij hebben een heel arsenaal aan kwaliteitskaders ontwikkeld, zodat onze modellen betrouwbare data krijgen. Slechte input leidt tot slechte output. Betrouwbare input leidt tot betrouwbare output.’
AI is als een gereedschapskist die, met elk algoritme dat erbij komt, steeds vollediger wordt.’
Sara Baeten, general manager Data-driven Investing KBC Asset Management
Lef en leiderschap
De aanpak van KBC heeft belangrijke voordelen voor beleggers. Dankzij AI kunnen vermogensbeheerders meer data analyseren en sneller nieuwe inzichten genereren. Dat verhoogt de efficiëntie én de kans op rendement. De rol van de mens verandert. ‘AI kan patronen herkennen in historische data, maar enkel mensen kunnen een toekomstvisie ontwikkelen’, zegt Baeten. ‘Onze analisten evolueren naar trendwatchers. Ze bepalen met welke ontwikkelingen beleggers best rekening houden. Die visie, dat is hun meerwaarde.’
Vermogensbeheerders worden zo een brugfiguur tussen technologie en marktinzicht. ‘Ik zie ze als experts die niet alleen de financiële markten doorgronden, maar ook de werking en de beperkingen van AI begrijpen. Zo’n rol als beheerder vraagt ook lef en leiderschap. Je moet in staat zijn om in te grijpen wanneer het nodig is, maar ook zelfverzekerd genoeg zijn om het stuur uit handen te geven wanneer de technologie echt waarde toevoegt.’
AI zit ook mee aan tafel van het investeringscomité. Als een waardevolle strateeg, maar dan eentje zonder menselijke bias. ‘AI kent geen voorkeuren, geen emoties. AI is altijd objectief en beslist op basis van data en logica. Idealiter voorspelt AI hetzelfde als de menselijke experts rond de tafel, maar het is ook best spannend om te zien hoe die menselijke experts reageren wanneer ze gechallenged worden.’
Winnende combinatie van mens en machine samen
AI kan de menselijke intelligentie versterken, maar kan en mag het menselijk toezicht niet vervangen, stelt Baeten. ‘AI is geen toverstaf met magische resultaten. Je moet nog steeds weten hoe en wanneer je het gebruikt. Volledig autonoom vermogensbeheer door AI kan dan technisch al wel mogelijk zijn, de eindverantwoordelijkheid van de resultaten blijft bij ons, als mens.’
De fundamenten van beheer blijven volgens Baeten overeind. ‘Beleggen doe je behoedzaam en economisch onderbouwd. Dat verandert nooit, ook niet wanneer je innovatieve technieken zoals AI in het beheer integreert. Het is onze ambitie om van de black box een glass box te maken.’
Discipline en transparantie zijn daarbij cruciaal. ‘Wij hebben bij KBC Asset Management, dankzij onze pioniersrol en onze historiek van meer dan 35 jaar kwantitatief beleggen, een ongelooflijke ervaring om op terug te vallen. Bovendien maken we deel uit van de grote KBC Groep met zijn state-of-the-art infrastructuur. Door veel in-house te ontwikkelen, is het ook makkelijker om te zien waar de echte toegevoegde waarde van elk signaal ligt. We weten wat elk signaal doet op vlak van bijdrage aan performance of risk. We zullen nooit alle nevel uit de glazen kubus kunnen halen, maar hopelijk wel genoeg om te vertrouwen op de techniek die erin zit’, besluit Baeten.
Volledig autonoom vermogensbeheer door AI kan dan technisch mogelijk zijn, de eindverantwoordelijkheid van de resultaten blijft bij ons, als mens.
Sara Baeten, general manager Data-driven Investing KBC Asset Management
Meer lezen over thematisch beleggen?
Dit artikel is louter informatief en mag niet als beleggingsadvies beschouwd worden.
