Negatieve injectietarieven: een nadeel … of toch een opportuniteit?

Negatieve stroomprijzen duiken steeds vaker op in het nieuws. Vooral wie zonnepanelen heeft zonder thuisbatterij merkt dat. Dat lijkt  slecht nieuws , maar dat hoeft niet zo te zijn. Die evolutie toont vooral aan dat de energiemarkt verandert. En wie zich slim aanpast, kan er zelfs voordeel uit halen.

Op sommige momenten is er meer elektriciteit beschikbaar dan er verbruikt wordt, denk maar aan zonnige lentedagen met veel wind. Het net raakt dan verzadigd. Gevolg? Je moet betalen om je overtollige zonnestroom op het net te zetten. Dat fenomeen staat bekend als  negatieve injectietarieven. Vooral gezinnen met een dynamisch energiecontract merken dat meteen, maar ook klassieke contracten worden steeds vaker beïnvloed door die prijsschommelingen. In 2024 gingen de stroomprijzen in België vaker onder nul dan ooit tevoren – vooral ’s middags en in het weekend.

De productie van zonne-energie zit in de lift. Steeds meer daken liggen vol zonnepanelen, en op heldere dagen met veel wind draait ook de windenergie op volle toeren. Dat zorgt voor een overvloed aan elektriciteit, precies op momenten dat we die het minst nodig hebben. Want terwijl de zon op haar sterkst is rond de middag, ligt onze piek in verbruik ’s ochtends en ’s avonds. Het gevolg? Het net raakt verzadigd en de stroomprijs zakt, soms zelfs onder nul.

Daar komt nog bij dat de energiemarkt nog niet flexibel genoeg is om die pieken goed op te vangen. Opslagsystemen zijn nog niet wijdverspreid, en vraag en aanbod raken moeilijk op elkaar afgestemd. Volgens de Vlaamse regulator was vorig jaar zelfs een vijfde van de zonnestroom op het net niets meer waard. Dat lijkt misschien verontrustend, maar het toont vooral aan dat het tijd is om efficiënter om te gaan met onze energie.

Eerst en vooral: geen paniek, zonnepanelen blijven een verstandige keuze. In 2024 leverden ze nog altijd een mooie besparing op. Een gezin hield gemiddeld 372 euro over door eigen verbruik en kreeg daarbovenop gemiddeld 75 euro voor de stroom die het terug op het net zette. De investering blijft dus lonen, zeker als je je verbruik afstemt op je productie.

Toch is het goed om alert te blijven. Zo’n 500 Vlaamse gezinnen met een variabel contract moesten vorig jaar betalen om hun stroom op het net te zetten. In sommige gevallen liep dat op tot 90 euro per jaar. Wat daarbij opvalt: veel mensen weten niet precies wat hun teruglevercontract inhoudt. Een gebrek aan transparantie zorgt voor verrassingen op de energiefactuur. Tijd dus om je contract eens onder de loep te nemen.

1. Verbruik wanneer de zon schijnt. Zet je wasmachine, vaatwasser of laadpaal aan op het moment dat je zonnepanelen volop produceren. Zo gebruik je je eigen stroom optimaal en vermijd je dat die op het net terechtkomt wanneer de prijzen negatief zijn. Een kleine aanpassing in je dagelijkse routine kan al een groot verschil maken.
2. Overweeg een thuisbatterij. Een thuisbatterij slaat je overtollige stroom op voor later gebruik, bijvoorbeeld ’s avonds of op minder zonnige dagen. Je verhoogt je onafhankelijkheid van het net en vermijdt injectiekosten. Bovendien krijg je meer grip op je verbruik en benut je je installatie beter.
3. Gebruik een energiemanagementsysteem. Zo’n systeem stemt je verbruik automatisch af op je productie én op de actuele stroomtarieven. Je hoeft zelf niets te plannen: het systeem zorgt ervoor dat je toestellen op het juiste moment draaien. 
4. Check je energiecontract. Weet je wat je teruglevercontract precies inhoudt? Gebruik tools zoals de V-Test of scan de QR-code op je factuur om te zien of je contract nog voordelig is. Sommige leveranciers bieden zelfs gratis stroom op piekmomenten of happy hours aan laadpalen. Een kleine check kan verrassend veel opleveren.

Denk je eraan om zonnepanelen of een thuisbatterij plaatsen? Vraag je offerte aan bij onze partner Impact Us Today en ontdek hoeveel je kunt besparen. We geven je ook tips als je zonnepanelen wilt plaatsen. En wist je dat je met onze handige app KBC Mobile allerlei tips en inzichten krijgt over je energieverbruik? Ontdek het!